విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన

#NSaiPrasanthi, #Nసాయిప్రశాంతి, #TeluguMedium, #తెలుగుభాష, #విజ్ఞానశాస్త్రబోధన

తెలుగు భాషలో విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన ప్రభావాలు – ఒక అధ్యయనం

Vijnana Sasthra Bodhana - New Telugu Article Written By N. Sai Prasanthi

Published In manatelugukathalu.com On 29/07/2025

విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన - తెలుగు వ్యాసం

రచన: N. సాయి ప్రశాంతి

సారాంశం:

ఈ పరిశోధన తెలుగు భాషలో విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన పట్ల విద్యార్థుల గ్రహణశక్తి, అవగాహన, విజ్ఞాన నిర్మాణం, ఆవిష్కరణాత్మక ఆలోచన శక్తి వంటి అంశాలపై ప్రభావాన్ని విశ్లేషిస్తుంది. భారత దేశంలో విద్యా విధానాల్లో మాతృభాషకు ప్రాధాన్యత పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, ఈ అధ్యయనం మాతృభాషలో శాస్త్ర బోధనకు సంబంధించిన సామర్థ్యాలను పరిశీలిస్తుంది. ప్రభుత్వ పాఠశాలలు, ప్రైవేట్ పాఠశాలలు, విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయుల అనుభవాలను సమగ్రంగా విశ్లేషించి, విధాన రూపకల్పనకు వాడగలిగే సూచనలు సమర్పిస్తుంది.

1. పరిచయం:

భాష మరియు విజ్ఞానము అనేవి పరస్పర సంబంధితమైనవి. భాష ద్వారా విజ్ఞానం ప్రసారం చేయడం ఎంత ప్రభావవంతమో అనేక అధ్యయనాలు నిరూపించాయి. మాతృభాష ద్వారా విజ్ఞాన బోధన జరిగినపుడు విద్యార్థుల భావన, ఆలోచన సామర్థ్యం, విశ్లేషణాత్మక దృష్టి గణనీయంగా మెరుగవుతుంది. భారతదేశం వంటి బహుభాషా దేశంలో విద్యార్థుల విజ్ఞాన చైతన్యాన్ని పెంపొందించాలంటే, వారి మాతృభాషలలోనే విద్య అందించాల్సిన అవసరం పెరిగింది.

తెలుగు భాషలో శాస్త్ర బోధన అనేది ఒక సుదీర్ఘ చర్చకు లబ్ధాంశంగా మారుతోంది. ప్రత్యేకంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని విద్యార్థులకు ఇంగ్లీషు మాధ్యమం ఒక పెద్ద అవరోధంగా మారుతుండగా, తెలుగు మాధ్యమంలో బోధన వారి గ్రహణ సామర్థ్యాన్ని విస్తృతంగా మెరుగుపరుస్తోంది.

2. సాహిత్య సమీక్ష:

కుమారస్వామి (2015) – మాతృభాషలో బోధన వల్ల విద్యార్థుల విజ్ఞానాత్మక నైపుణ్యాలు పెరుగుతాయని అభిప్రాయపడ్డారు.

జాతీయ విద్యా విధానం (NEP 2020) – మాతృభాషలో ప్రారంభ విద్యను ప్రోత్సహించడానికి నిబంధనలు ప్రవేశపెట్టింది.

UNESCO (2003) – మాతృభాషా ఆధారిత బోధన విద్యార్థులకి విశ్లేషణాత్మక మరియు ఆవిష్కరణాత్మక ఆలోచనా శక్తి పెంపులో సహాయపడుతుంది.

కుమిన్స్ (2000) – భాష మరియు విజ్ఞానం మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరిస్తూ, మాతృభాషలో బోధన వల్ల మెరుగైన విద్యా ఫలితాలు సాధ్యమవుతాయని తేల్చారు.

మోహన్ మరియు మిశ్రా (2019) – భారతదేశంలో బహుభాషా విద్యా విధానం సమస్యలను పరిశీలించి, మాతృభాషలో విజ్ఞాన బోధన కోసం విధాన సూత్రాలు రూపొందించారు.

3. పరిశోధన యొక్క లక్ష్యాలు: 

తెలుగు మాధ్యమంలో శాస్త్ర బోధన వల్ల విద్యార్థుల గ్రహణ శక్తిపై పడే ప్రభావాన్ని విశ్లేషించడం.

మాతృభాషా బోధనతో సంబంధిత ఉపాధ్యాయుల అభిప్రాయాలను నమోదు చేయడం.

విద్యార్థుల లోతైన విజ్ఞాన నిర్మాణాన్ని అంచనా వేయడం.

మాతృభాషా ఆధారిత బోధనకు సంబంధించిన విధాన సూచనలు రూపొందించడం.

4. పరిశోధనా ప్రశ్నలు (Research Questions):

తెలుగు భాషలో శాస్త్ర బోధన విద్యార్థుల అభ్యాస సామర్థ్యాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?

తెలుగు మాధ్యమంలో బోధనలో ఎదురవుతున్న సవాళ్లు ఏమిటి?

మాతృభాషలో విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన ఎంతవరకు విద్యార్థుల ఆవిష్కరణాత్మక ఆలోచనకు దోహదపడుతుంది?

5. పరిశోధనా విధానం (Methodology):

5.1 పరిశోధనా రూపం:

వివరణాత్మక (Descriptive) మరియు విశ్లేషణాత్మక (Analytical) మిశ్రమ పద్ధతి.

5.2 నమూనా ఎంపిక (Sampling):

ప్రాంతం: తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్

పాఠశాలలు: 10 ప్రభుత్వ, 10 ప్రైవేట్

విద్యార్థులు: 500 మంది (6వ – 10వ తరగతులు)

ఉపాధ్యాయులు: 50 మంది శాస్త్ర ఉపాధ్యాయులు

5.3 డేటా సేకరణ పద్ధతులు:

ప్రశ్నావలులు 

ఫోకస్ గ్రూప్ డిస్కషన్

ప్రత్యక్ష తరగతి వీక్షణ 

అభిప్రాయ సేకరణ 

5.4 డేటా విశ్లేషణ:

గణాంకాల సాధన: Descriptive Statistics, T-Test, ANOVA (SPSS ద్వారా)

నిర్ణయాత్మక విశ్లేషణకు సాందర్భిక వాక్యాలు, వాక్య విశ్లేషణ పద్ధతులు

6..

అధ్యయన విశ్లేషణ (Data Analysis and Interpretation)

ఈ అధ్యయనం తెలుగు భాషలో శాస్త్ర బోధన విద్యార్థుల విద్యా ప్రగతిపై, ఉపాధ్యాయుల అభిప్రాయాలపై, అలాగే మౌలిక సదుపాయాల ప్రభావంపై విశ్లేషణాత్మకంగా దృష్టి సారించింది. గుణాత్మక (qualitative) మరియు పరిమాణాత్మక (quantitative) డేటాను సమీకరించి క్రింది అంశాల ద్వారా విశ్లేషణ చేయబడింది:

6.1 విద్యార్థుల గ్రహణ శక్తి (Cognitive Comprehension and Performance)

తెలుగు మాధ్యమం ద్వారా శాస్త్రబోధన పొందిన విద్యార్థులు గణిత, భౌతిక శాస్త్రం, జీవశాస్త్రం వంటి ముఖ్యమైన శాస్త్ర విభాగాలలో సగటున 25%–30% మెరుగైన ఫలితాలు సాధించినట్టు పరీక్షా ఫలితాల విశ్లేషణలో గుర్తించబడింది.

ఉదాహరణకు, తెలుగు మాధ్యమ 8వ తరగతి విద్యార్థులలో జీవశాస్త్రంలో గడించిన సగటు స్కోరు 78% కాగా, ఇంగ్లీషు మాధ్యమ విద్యార్థుల స్కోరు 61%గా ఉంది.

గణిత సంబంధిత సాంకేతిక పదజాలాన్ని తెలుగులో నేర్పిన తరవాత విద్యార్థులు సమస్యల పరిష్కారంలో 30% వేగంగా స్పందించినట్టు గమనించబడింది.

బహుళైచ్ఛిక ప్రశ్నలకు సంబంధించిన సమాధానాల్లో తెలుగు మాధ్యమ విద్యార్థులు తక్కువ సందిగ్ధతతో స్పందించిన స్థితి కనిపించింది.

6.2 భావన నిర్మాణం మరియు భావ వ్యక్తీకరణ (Conceptual Understanding and Expression)

విజ్ఞాన శాస్త్ర సంబంధిత భావనలు, ప్రక్రియలు, మరియు సిద్ధాంతాలపై స్పష్టత గల భావన నిర్మాణంలో తెలుగు మాధ్యమ విద్యార్థులు 40% అధిక సామర్థ్యాన్ని ప్రదర్శించినట్టు గుణాత్మక విశ్లేషణ ద్వారా తెలిసింది.

విద్యార్థులు తెలుగులో అనలిటికల్ ప్రశ్నలకు సమాధానాలివ్వడంలో ఎక్కువ స్పష్టతను ప్రదర్శించారు.

ఉదాహరణకు, “పూతగొడుగుల వృద్ధిపై చలికాల ప్రభావం” అనే అంశంపై అభిప్రాయం తెలియజేయమన్నప్పుడు, తెలుగు మాధ్యమ విద్యార్థులు స్థానిక ఉదాహరణలతో వివరణ ఇచ్చారు, అయితే ఇంగ్లీషు మాధ్యమ విద్యార్థులు సాధారణ సమాధానాలకే పరిమితమయ్యారు.

తెలుగు మాధ్యమంలో విద్యార్థులు తమ స్వంత పదజాలంలో శాస్త్రబోధనను వ్యక్తీకరించడంలో అధికంగా నిమగ్నమయ్యారు, ఇది వారి లోతైన అర్థనశక్తిని సూచిస్తుంది.

6.3 ఉపాధ్యాయుల అభిప్రాయాలు (Teachers’ Perceptions)

విధ్యాసంస్థల నుండి సేకరించిన ఉపాధ్యాయుల అభిప్రాయాల ప్రకారం:

90% మంది ఉపాధ్యాయులు తెలుగు మాధ్యమంలో శాస్త్ర బోధన వల్ల విద్యార్థులలో ఆత్మవిశ్వాసం, ప్రశ్నించే ధోరణి మరియు తరగతిలో చురుకుదనము పెరిగినట్టు తెలిపారు.

60% మంది ఉపాధ్యాయులు బహుభాషా (Multilingual) విధానాన్ని అనుకూలంగా పేర్కొన్నారు. ముఖ్యంగా, శాస్త్రీయ పదజాలాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి తెలుగు-ఇంగ్లీషు ద్విభాషా బోధన సమర్థవంతమని అభిప్రాయపడ్డారు.

కొన్ని అంశాల్లో తెలుగు పదజాలం తక్కువగా ఉండటం వల్ల సాంకేతిక భావనలను సరళంగా బోధించడంలో కొంత ఇబ్బంది ఎదురవుతోందని 45% మంది ఉపాధ్యాయులు అభిప్రాయపడ్డారు.

శిక్షణ పొందిన ఉపాధ్యాయుల సంఖ్య తక్కువగా ఉండటంతో బోధన నాణ్యతలో ఏకరూపత లోపిస్తున్నదని కూడా వారు పేర్కొన్నారు.

6.4 సాంకేతిక మరియు మౌలిక సదుపాయాల వ్యవధానాలు (Technological and Resource Limitations)

పాఠ్యపుస్తకాలలో విశ్లేషణాత్మకమైన గుణాత్మక డయాగ్రామ్లు, ఇన్‌ఫోగ్రాఫిక్స్, దృశ్యపరమైన వివరణలు తెలుగులో తక్కువగా ఉండటం వల్ల విద్యార్థుల సాంకేతిక అనుభవం పరిమితమవుతోంది.

తెలుగు మాధ్యమ పాఠశాలల్లో ప్రయోగశాలలు, సాంకేతిక ఉపకరణాలు, మరియు డిజిటల్ రీసోర్సులు English medium పాఠశాలలతో పోలిస్తే చాలా తక్కువగా ఉన్నాయి.

శాస్త్రబోధనకు అవసరమైన పదజాలాన్ని స్టాండర్డైజ్ చేయడంలో కొరత ఉంది. ఉదాహరణకు, "Photosynthesis" అనే పదానికి ఖచ్చితమైన మరియు అంతర్జాతీయంగా అంగీకరించబడిన తెలుగు పదమును అభివృద్ధి చేయడం ఇంకా జరుగలేదు.

ఈ విశ్లేషణ ఆధారంగా మాతృభాషలో శాస్త్ర బోధన విద్యార్థుల యొక్క విజ్ఞాన నిర్మాణం, భావనాత్మక శక్తి మరియు విజ్ఞాన అన్వయాన్ని ప్రభావితం చేస్తుందని స్పష్టమవుతుంది. అయితే, దీన్ని సమర్థవంతంగా అమలు చేయాలంటే వనరుల అభివృద్ధి, ఉపాధ్యాయుల శిక్షణ, మరియు పదజాల ప్రమాణీకరణ వంటి అంశాలపై దృష్టి సారించాల్సిన అవసరం ఉంది.

7. 

చర్చ (Discussion):

ఈ అధ్యయనం ద్వారా మాతృభాషలో విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధన విద్యారంగంలో ఏ స్థాయిలో ప్రభావాన్ని చూపుతోందో స్పష్టంగా తెలుస్తోంది. భాష అనేది కేవలం ఆలోచనల వ్యక్తీకరణకు సాధనమే కాక, విజ్ఞాన నిర్మాణానికి కూడా ప్రధాన ఆధారంగా పనిచేస్తుంది. తెలుగు భాషలో శాస్త్ర బోధన జరగడం వలన విద్యార్థులు తమ స్వభావిక భాషా పరిధిలోనే సంక్లిష్టమైన శాస్త్రపరమైన భావనలను అర్థం చేసుకోవటంలో ఎంతో విజయవంతంగా ఉండటం ఈ పరిశోధన ద్వారా వెల్లడైంది.

1. ఆత్మవిశ్వాసం మరియు భాషా అనుభూతి:

విద్యార్థులు శాస్త్ర విషయాలను మాతృభాషలో నేర్చుకున్నప్పుడు తాము విషయాన్ని అర్థం చేసుకోగలమనే నమ్మకం, చురుకుదనంతో తరగతిలో పాల్గొనే ధైర్యం, ప్రశ్నలు అడగగల సామర్థ్యం గణనీయంగా పెరిగినట్టు గమనించబడింది. ఇది వారి ఆత్మవిశ్వాసం పెరగడమే కాక, విద్యా క్రమానికి అనుసంధానితతను పెంపొందించగల సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది.

2. గ్రామీణ విద్యార్థుల ప్రయోజనం:

ప్రత్యేకించి గ్రామీణ, పేద శ్రేణులకు చెందిన విద్యార్థులకు ఇంగ్లీషు మాధ్యమంలో శాస్త్రం అభ్యసించడం ఒక అంతరాయంగా మారుతుంది. ఈ పరిస్థితుల్లో, తెలుగు మాధ్యమం విద్యార్థుల లోతైన విజ్ఞాన నిర్మాణానికి, శాస్త్రపరమైన విచారణా దృక్పథానికి మార్గం వేస్తుంది. పరిశీలించిన విద్యార్థులలో ఎక్కువ శాతం తమ భాషలో విషయాలను అర్థం చేసుకొని ప్రయోగాత్మక ఆలోచనలు చేయగలగటం గమనించబడింది.

3. భావనాత్మక విశ్లేషణ శక్తి:

తెలుగు మాధ్యమంలో శాస్త్ర బోధన చేయబడ్డ విద్యార్థులలో భావనాత్మక, విశ్లేషణాత్మక, మరియు సృజనాత్మక ఆలోచనా శక్తిలో స్పష్టమైన అభివృద్ధి కనిపించింది. ఉదాహరణకు, ఒక ప్రక్రియలో సంభవించే శాస్త్రీయ కారణాలపై తెలుగులో వివరణ ఇవ్వగల సామర్థ్యం వారి లోతైన అర్థనశక్తిని సూచిస్తుంది.

4. ఉపాధ్యాయుల పాత్ర:

ఉపాధ్యాయులు తెలుగు మాధ్యమంలో బోధించేటప్పుడు విషయాన్ని వివరించేందుకు స్థానిక ఉదాహరణలు, సామాన్య పదజాలాన్ని వినియోగించడం ద్వారా విద్యార్థుల విశ్లేషణ సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తున్నారు. అయితే, కొందరు ఉపాధ్యాయులకు శాస్త్రపరమైన పదజాలం తెలుగులో తెలియకపోవడం వల్ల భావ ప్రకటన పరిమితమవుతోంది. దీన్ని అధిగమించడానికి ప్రత్యేక శిక్షణా కార్యక్రమాలు అవసరం.

5. సాంకేతిక మరియు గుణాత్మక మౌలిక సదుపాయాల లోపాలు:

శాస్త్ర బోధనకు అవసరమైన ప్రయోగశాలల నిర్వహణ, విజ్ఞాన శాస్త్ర పాఠ్యపుస్తకాల నాణ్యత, దృశ్య-శ్రావ్య ఉపకరణాల లభ్యత మొదలైనవిలో మాతృభాషా మాధ్యమ పాఠశాలలు వెనుకబడ్డాయని పరిశోధన స్పష్టం చేసింది. తెలుగు భాషలో సాంకేతిక పదజాల అభివృద్ధి జరగకపోవడం వల్ల కొన్ని సాంకేతిక భావనల బోధనకు అడ్డంకులు ఏర్పడుతున్నాయి.

6. విధాన పరమైన లోటుపాట్లు:

దేశవ్యాప్తంగా విద్యా విధానంలో మాతృభాషకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చినప్పటికీ, నూతన జాతీయ విద్యా విధానం (NEP 2020) యొక్క అమలు స్థాయిలో ఇంకా చాలాచోట్ల స్పష్టత, వనరుల కొరత ఉన్నాయి. మాతృభాషలో విజ్ఞాన శాస్త్ర బోధనను సమర్థవంతంగా అమలు చేయాలంటే ప్రత్యేక విధాన పరిరక్షణ అవసరం.

సంక్షిప్త విశ్లేషణ:

ఈ అధ్యయనం నుండి ఒక ముఖ్యమైన అంశం వెలుగులోకి వచ్చింది: మాతృభాష ద్వారా శాస్త్ర బోధన విద్యార్థులలో గణనీయమైన విజ్ఞాన, భావన, విశ్లేషణా నైపుణ్యాలను ప్రేరేపిస్తోంది. అయితే దీన్ని స్థిరపరచాలంటే ఉపాధ్యాయుల శిక్షణ, పదజాల అభివృద్ధి, మౌలిక వనరుల సమృద్ధి వంటి అంశాలపై ప్రత్యేక దృష్టి అవసరం.

8. సారాంశం (Conclusion):

తెలుగు భాషలో శాస్త్ర బోధన విద్యార్థుల విజ్ఞాన సామర్థ్యాన్ని విస్తృతంగా మెరుగుపరుస్తుంది. భావనాత్మక మరియు విశ్లేషణాత్మక అభివృద్ధికి ఇది ఒక ప్రధాన ఆధారంగా నిలుస్తుంది. విద్యార్థులు తమ భాషలో విజ్ఞానాన్ని గ్రహించినపుడు విద్యాస్థాయిలో తేడా తగ్గి, సమాన విద్య అవకాశాల దిశగా అడుగులు వేయవచ్చు.

9. విధాన సూచనలు (Policy Recommendations):

తెలుగు మాధ్యమ శాస్త్ర పాఠ్యపుస్తకాలను సాంకేతికంగా మిళితం చేసి నూతనీకరించాలి.

ఉపాధ్యాయుల శిక్షణలో మాతృభాషలో శాస్త్ర బోధనకు ప్రత్యేక శ్రద్ధ అవసరం.

విద్యార్థులకోసం బహుభాషా డిజిటల్ పాఠ్య వనరులను అందుబాటులోకి తేవాలి.

తెలుగు శాస్త్ర పదజాలాన్ని అభివృద్ధి చేయడం కోసం ప్రత్యేక పదకాలు రూపొందించాలి.

భవిష్యత్తులో మాతృభాష ఆధారిత విద్యా విధాన రూపకల్పనలో విద్యా పరిశోధనల ఆధారంగా విధానాలు రూపొందించాలి.

10. గ్రంథ సూచిక (References):

NEP 2020 – Ministry of Education, Govt. of India

Cummins, J. (2000). Language, Power, and Pedagogy

Mohanty, A.K. (2009). Multilingual Education in India

Mohan, R., & Mishra, P. (2019). “Mother Tongue Based Education in India: A Critical Review”

Telugu Academy Science Textbooks (2020–2024 Editions)

UNESCO (2003). Education in a Multilingual World

-ఎన్. సాయి ప్రశాంతి

పరిశోధనా స్కాలర్, నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ వేద శాస్త్రాలు, బెంగళూరు

https://www.manatelugukathalu.com/profile/prasanthi/profile