ధ్రువుని చరిత్ర

Veluri Sarada
Nov 7
5 min read

#DhruvuniCharithra, #ధ్రువుని చరిత్ర, #Mayukha, #మయూఖ, #TeluguDevotionalStories, #TeluguBhakthiKathalu

Dhruvuni Charithra - New Telugu Story Written By Mayukha

Published In manatelugukathalu.com On 07/11/2025

ధ్రువుని చరిత్ర - తెలుగు కథ

రచన: మయూఖ

భారతీయ పురాణాలలో భక్తికి, పట్టుదలకు, సంకల్పానికి ప్రతీకగా నిలిచిన ఒక అద్భుతమైన గాథ ధ్రువుని చరిత్ర. కేవలం ఐదేళ్ల బాలుడు, తన పినతల్లి చేత అవమానింపబడి, తండ్రి ప్రేమకు దూరమై, ఆత్మగౌరవంతో భగవంతుని కోసం ఘోర తపస్సు చేసి, ఎవరూ అందుకోలేని ఉన్నత స్థానాన్ని (ధ్రువపదాన్ని) పొందిన వైనం ఇది. ఈ కథ ప్రధానంగా విష్ణు పురాణం మరియు భాగవత పురాణంలో వివరంగా వర్ణించబడింది.

వంశం మరియు బాల్యం

స్వాయంభువ మనువు కుమారుడైన ఉత్తానపాదుడు అనే మహారాజు బ్రహ్మావర్త దేశాన్ని పరిపాలిస్తుండేవాడు. ఆయనకు ఇద్దరు భార్యలు — పెద్ద భార్య పేరు సునీతి, చిన్న భార్య పేరు సురుచి. సునీతి ధర్మపత్ని, గుణవంతురాలు; సురుచి సౌందర్యవతి, గర్విష్ఠి. రాజుకు సురుచి అంటేనే ఎక్కువ ప్రేమ. సునీతికి ధ్రువుడు అనే కుమారుడు, సురుచికి ఉత్తముడు అనే కుమారుడు జన్మించారు. రాజు సురుచి మోహంలో పడి, పట్టపురాణి అయిన సునీతిని, ఆమె కుమారుడు ధ్రువుడిని నిర్లక్ష్యం చేసేవాడు. వారికి రాచమర్యాదలు కానీ, తండ్రి ప్రేమ కానీ సరిగ్గా అందేవి కావు. అయినా సునీతి తన కుమారుడిని ఎంతో ప్రేమగా, ధర్మబద్ధంగా పెంచసాగింది.

అవమానం — సంకల్పానికి బీజం

ఒకనాడు ఐదేళ్ల వయసున్న ధ్రువుడు ఆడుకుంటూ తండ్రి అయిన ఉత్తానపాదుని సింహాసనం వద్దకు వెళ్ళాడు. అక్కడ సింహాసనంపై కూర్చున్న తండ్రి ఒడిలో తన తమ్ముడు ఉత్తముడు కూర్చుని ఉండటం చూశాడు. ఆ పసి హృదయం తండ్రి ప్రేమ కోసం తపించింది. తను కూడా తండ్రి ఒడిలో కూర్చోవాలనే ఆశతో సింహాసనం ఎక్కబోయాడు. అది చూసిన పినతల్లి సురుచికి కట్టలు తెంచుకున్న కోపం వచ్చింది. ఆమె ధ్రువుడిని చేయి పట్టుకుని కిందకు లాగి, కఠినమైన మాటలతో అవమానించింది. “ఓరీ మూర్ఖుడా! ఈ సింహాసనం ఎక్కే అర్హత నీకు లేదు. నువ్వు రాజుగారి కుమారుడివే అయినా నా గర్భాన పుట్టలేదు. ఈ సింహాసనం, ఈ తండ్రి ఒడి కేవలం నా కుమారుడైన ఉత్తముడికి మాత్రమే దక్కుతాయి. నీకు ఆ యోగ్యత కావాలంటే, శ్రీమహావిష్ణువును ప్రార్థించి తపస్సు చేసి, ఆయన అనుగ్రహంతో వచ్చే జన్మలో నా కడుపున పుట్టు. అప్పుడు నీకు ఈ అదృష్టం దక్కవచ్చు,” అని నిష్ఠూరంగా మాట్లాడింది. ఈ మాటలు ముళ్లలా ధ్రువుని లేత హృదయాన్ని గుచ్చుకున్నాయి. అంతకన్నా బాధాకరమైన విషయం ఏమిటంటే, ఇదంతా చూస్తున్న తండ్రి ఉత్తానపాదుడు, ప్రియభార్య సురుచికి భయపడి ఒక్క మాట కూడా మాట్లాడకుండా మౌనంగా ఉండిపోయాడు. తండ్రి నిరాదరణ, పినతల్లి అవమానంతో ధ్రువుని గుండె ముక్కలైంది. ఏడుస్తూ తన తల్లి సునీతి వద్దకు పరుగెత్తాడు.

తల్లి ఉపదేశం

కుమారుని దుఃఖానికి కారణం తెలుసుకున్న సునీతి గుండె తరుక్కుపోయింది. కానీ ఆమె ఆవేశపడలేదు. కుమారుడిని ఓదారుస్తూ ఇలా అంది: “కుమారా! సురుచి చెప్పిన దానిలో కొంత నిజం ఉంది. ఇతరులు చేసిన అవమానాలకు ప్రతీకారం తీర్చుకోవడం సరైన మార్గం కాదు. ఈ దుఃఖాన్ని పోగొట్టే శక్తి నీ తండ్రికి కానీ, నాకు కానీ లేదు. ఈ సకల చరాచర సృష్టికి కర్త, కష్టాల నుండి గట్టెక్కించేవాడు, ఎవ్వరూ ఇవ్వలేని ఉన్నత స్థానాలను ప్రసాదించేవాడు ఆ శ్రీమన్నారాయణుడు ఒక్కడే. నీ పినతల్లి చెప్పినట్లు, నువ్వు ఆ పరంధాముని గురించి తపస్సు చెయ్యి. ఆయన నీ మొర తప్పక వింటాడు. నీ తాతగారైన స్వాయంభువ మనువు, బ్రహ్మదేవుడు కూడా ఆ శ్రీహరిని ఆరాధించి ఉన్నత పదవులను పొందారు. నీవు కూడా ఆయన్నే శరణు వేడుకో.” తల్లి మాటలు ధ్రువునికి దారి చూపించాయి. అతని దుఃఖం పోయి, స్థానంలో ఒక దృఢ సంకల్పం ఏర్పడింది. సురుచి కోరిన దానికంటే తండ్రి సింహాసనం కంటే ఉన్నతమైన, శాశ్వతమైన స్థానాన్ని సాధించాలని నిశ్చయించుకున్నాడు. తల్లి ఆశీస్సులు తీసుకుని, ఆ పసివాడు శ్రీహరిని వెతుక్కుంటూ అడవులకు బయలుదేరాడు.

నారద మహర్షి మార్గదర్శనం

ధ్రువుని దృఢ సంకల్పాన్ని చూసి దేవలోకం ఆశ్చర్యపోయింది. అతనిని పరీక్షించి మార్గనిర్దేశం చేసేందుకు నారద మహర్షి భూలోకానికి వచ్చాడు. ఆయన ధ్రువుని ముందు ప్రత్యక్షమై, “నాయనా! నీవు క్షత్రియ బాలుడివి. పినతల్లి అన్న మాటలకు ఇంతగా బాధపడకూడదు. ఆటపాటలతో గడపాల్సిన వయసులో ఈ కఠోర తపస్సు నీకెందుకు? అడవులలో క్రూరమృగాలు ఉంటాయి. దైవ సాక్షాత్కారం అంత సులభం కాదు. ఇంటికి తిరిగి వెళ్ళిపో,” అని నచ్చజెప్పాడు. కానీ ధ్రువుడు చలించలేదు. వినయంగా నమస్కరించి, “మహర్షీ! మీ మాటలు నిజమే. కానీ నా గుండెల్లో రగులుతున్న అవమాన జ్వాల నన్ను వెనక్కి వెళ్ళనీయదు. నాకు నా తండ్రి రాజ్యం వద్దు. నాకు కావలసింది ఈ ముల్లోకాలలో ఎవరూ సాధించని, సూర్యచంద్రులు సైతం గౌరవించే శాశ్వతమైన ఉన్నత పదం. దయచేసి శ్రీహరిని ప్రసన్నం చేసుకునే మార్గాన్ని నాకు ఉపదేశించండి,” అని ప్రార్థించాడు. ధ్రువుని నిశ్చలమైన భక్తికి, దృఢ సంకల్పానికి నారదుడు ముగ్ధుడయ్యాడు. అతనిని ఆశీర్వదించి, యమునా నదీ తీరంలోని పవిత్ర మధువనానికి వెళ్ళమని చెప్పాడు. అక్కడ శ్రీమహావిష్ణువును ధ్యానించే విధానాన్ని వివరించి, ద్వాదశాక్షరీ మంత్రం “ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ” ని ఉపదేశించాడు. ఆ మంత్రాన్ని జపిస్తూ తపస్సు చేయమని చెప్పి అంతర్ధానమయ్యాడు.

ఘోర తపస్సు

నారదుని ఉపదేశం ప్రకారం ధ్రువుడు మధువనానికి చేరుకుని తన ఘోర తపస్సును ప్రారంభించాడు. అతని తపస్సు అత్యంత కఠినమైనది. • మొదటి నెల: ప్రతి మూడు రోజులకు ఒకసారి కేవలం పండ్లు, కందమూలాలు మాత్రమే ఆహారంగా తీసుకున్నాడు. • రెండవ నెల: ప్రతి ఆరు రోజులకు ఒకసారి కేవలం ఎండుటాకులు, గడ్డి మాత్రమే భుజించాడు. • మూడవ నెల: ప్రతి తొమ్మిది రోజులకు ఒకసారి కేవలం నీరు మాత్రమే తాగసాగాడు. • నాల్గవ నెల: ప్రతి పన్నెండు రోజులకు ఒకసారి కేవలం గాలి మాత్రమే పీల్చుకున్నాడు. • ఐదవ నెల: గాలి పీల్చడం కూడా మానివేసి, ఒంటికాలిపై నిలబడి, తన మనసును పూర్తిగా శ్రీహరి పాదాలపై లగ్నం చేసి నిశ్చల సమాధి స్థితిలోకి వెళ్ళిపోయాడు. ఆ బాలుని తపశ్శక్తికి ముల్లోకాలు కంపించాయి. భూమి వణికింది. సముద్రాలు పొంగాయి. దిక్పాలకులు ఆ తేజస్సును తట్టుకోలేకపోయారు. ఇంద్రునికి తన పదవి పోతుందేమోనని భయం పట్టుకుంది. దేవతలందరూ కలిసి శ్రీమహావిష్ణువు వద్దకు పరుగెత్తి, “స్వామీ! ఉత్తానపాదుని కుమారుడైన ధ్రువుడు చేస్తున్న ఘోర తపస్సు వల్ల సృష్టి అతలాకుతలం అవుతోంది. దయచేసి అతనిని శాంతింపజేసి లోకాలను రక్షించు,” అని వేడుకున్నారు.

భగవత్ సాక్షాత్కారం మరియు ధ్రువ స్తుతి

శ్రీహరి చిరునవ్వుతో దేవతలను ఓదార్చి, “భయపడకండి. ఆ బాలుడు ఎలాంటి దురుద్దేశంతో తపస్సు చేయడం లేదు. కేవలం నా అనుగ్రహం కోసమే ఆరాటపడుతున్నాడు. అతని భక్తికి నేను ప్రసన్నుడనయ్యాను. ఇప్పుడే వెళ్లి అతనికి దర్శనమిస్తాను,” అని చెప్పి గరుడవాహనంపై బయలుదేరాడు. ధ్రువుడు తన హృదయంలో ధ్యానిస్తున్న దివ్యమంగళ స్వరూపమే కళ్ల ముందు ప్రత్యక్షమయ్యేసరికి, అతని హృదయంలోని రూపం అదృశ్యమైంది. ఉలిక్కిపడి కళ్ళు తెరిచిన ధ్రువునికి శంఖచక్రగదాధారి, కిరీటకుండలాలతో, కౌస్తుభమణితో ప్రకాశిస్తున్న శ్రీమన్నారాయణుని విశ్వరూపం కనిపించింది. ఆ దివ్య తేజస్సును చూసి ఆనందంతో, ఆశ్చర్యంతో అతని నోట మాట రాలేదు. సాష్టాంగ నమస్కారం చేశాడు. ఆ పసివాని భక్తికి కరిగిపోయిన శ్రీహరి తన పాంచజన్యమనే శంఖంతో ధ్రువుని చెంపను తాకాడు. ఆ స్పర్శతో ధ్రువునికి సకల వేదాల సారం, బ్రహ్మజ్ఞానం కలిగింది. వెంటనే అతని నోటి నుండి అద్భుతమైన స్తుతి వాగ్ధారగా ప్రవహించింది. ఇదే పురాణాలలో “ధ్రువ స్తుతి”గా ప్రసిద్ధి చెందింది. “స్వామీ! నా వంటి అజ్ఞానిని పండితునిగా మార్చిన నీ కరుణ అనంతమైనది. నిన్ను దర్శించుకున్న నా జన్మ ధన్యమైంది. నా మనసులోని కోరికలన్నీ నశించాయి. విలువైన రత్నాన్ని వెతుకుతూ వచ్చి, పగిలిన గాజు ముక్కను అడిగినట్లు, మొదట నేను ఒక రాజ్యాన్ని ఆశించాను. కానీ ఇప్పుడు నీ దర్శన భాగ్యం అనే అమూల్యమైన రత్నం దొరికాక, నాకు మరేదీ వద్దు. నీ పాదసేవ చేసే భాగ్యం, నిరంతరం నిన్ను స్మరించే వరం ప్రసాదించు చాలు,” అని వేడుకున్నాడు.

వరం మరియు ధ్రువపద ప్రాప్తి

ధ్రువుని నిష్కామ భక్తికి శ్రీహరి మరింత ప్రసన్నుడై ఇలా పలికాడు: “కుమారా! నీ మనసులోని కోరిక నాకు తెలుసు. నీ తపస్సుకు మెచ్చాను. నీవు కోరుకున్న దానికంటే ఉన్నతమైన వరాన్ని ప్రసాదిస్తున్నాను. నీవు నీ రాజ్యానికి తిరిగి వెళ్ళు. నీ తండ్రి నిన్ను ప్రేమతో ఆహ్వానించి రాజ్యాన్ని అప్పగిస్తాడు. నువ్వు ముప్పై ఆరు వేల (36,000) సంవత్సరాలు ధర్మబద్ధంగా రాజ్యపాలన చేస్తావు. అంత్యకాలంలో, సప్తర్షి మండలానికి కూడా పైన, సూర్యచంద్రులు, నక్షత్రాలు అన్నింటికీ ఆధారంగా ఉండే, శాశ్వతమైన, ప్రకాశవంతమైన స్థానాన్ని నీకు ప్రసాదిస్తున్నాను. ఆ స్థానమే 'ధ్రువపదం'. సృష్టి ఉన్నంతకాలం అది నిలిచి ఉంటుంది. సకల గ్రహాలు, నక్షత్రాలు నీ చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేస్తాయి,” అని వరం ఇచ్చి అంతర్ధానమయ్యాడు.

రాజ్యపాలన మరియు ముక్తి

భగవంతుని అనుగ్రహంతో ధ్రువుడు తిరిగి రాజ్యానికి వచ్చాడు. కొడుకు తపస్సు చేసి సాక్షాత్తు శ్రీహరినే దర్శించుకున్నాడని తెలిసి ఉత్తానపాదుడు పశ్చాత్తాపంతో కుమిలిపోయాడు. సునీతితో, సురుచితో సహా రాజ్యమంతా ధ్రువునికి ఘనస్వాగతం పలికింది. ఉత్తానపాదుడు ధ్రువునికి పట్టాభిషేకం చేసి వానప్రస్థాశ్రమానికి వెళ్ళిపోయాడు. ధ్రువుడు ఎన్నో సంవత్సరాలు ధర్మంగా పరిపాలించాడు. కాలక్రమంలో అతని సోదరుడు ఉత్తముడు ఒక యక్షుని చేతిలో మరణించగా, ప్రతీకారంతో ధ్రువుడు యక్షులతో యుద్ధం చేశాడు. అప్పుడు అతని తాత స్వాయంభువ మనువు వచ్చి శాంతింపజేసి యుద్ధాన్ని ఆపించాడు. నిర్ణీత కాలం పాలన ముగిశాక, ధ్రువుని కోసం విష్ణులోకం నుండి ఒక దివ్య విమానం వచ్చింది. తన తల్లి సునీతిని కూడా తనతో పాటు ఉన్నత లోకాలకు తీసుకువెళ్లాలని కోరుకున్నాడు. అప్పటికే ఆమె కోసం మరో విమానం సిద్ధంగా ఉండటం చూసి సంతోషించాడు. ధ్రువుడు ఆ విమానం ఎక్కి సరాసరి ఆకాశంలో తనకు కేటాయించిన శాశ్వతమైన ధ్రువపదానికి చేరుకున్నాడు. అలా ఐదేళ్ల వయసులో అవమానాన్ని ఎదుర్కొన్న ఒక బాలుడు, తన దృఢ సంకల్పంతో, నిశ్చలమైన భక్తితో, భగవంతుని అనుగ్రహం పొంది, ఆకాశంలో ఒక శాశ్వతమైన నక్షత్రంగా (ధ్రువ నక్షత్రం) నేటికీ మనకు దారి చూపిస్తూ వెలుగుతున్నాడు. ఆయన కథ తరతరాలకు స్ఫూర్తినిస్తూనే ఉంటుంది.

******శుభం *******

మయూఖ గారి ప్రొఫైల్ కొరకు, మనతెలుగుకథలు.కామ్ లో వారి ఇతర రచనల కొరకు

ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి.

విజయదశమి 2025 కథల పోటీల వివరాల కోసం

ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి.

కొసమెరుపు కథల పోటీల వివరాల కోసం

ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి.

మేము నిర్వహించే వివిధ పోటీలలో రచయితలకు బహుమతులు అందించడంలో భాగస్వాములు కావాలనుకునే వారు వివరాల కోసం story@manatelugukathalu.com కి మెయిల్ చెయ్యండి.

మాకు రచనలు పంపాలనుకుంటే మా వెబ్ సైట్ లో ఉన్న అప్లోడ్ లింక్ ద్వారా మీ రచనలను పంపవచ్చు.

లేదా story@manatelugukathalu.com కు text document/odt/docx/docs రూపంలో మెయిల్ చెయ్యవచ్చు.

మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి యూ ట్యూబ్ ఛానల్ ను ఈ క్రింది లింక్ ద్వారా చేరుకోవచ్చును.

దయ చేసి సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి ( పూర్తిగా ఉచితం ).

https://www.youtube.com/channel/UCP4xPLpOxrVz33eo1ZjlesQ

మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి ఫేస్ బుక్ పేజీ చేరడానికి ఈ క్రింది లింక్ క్లిక్ చేయండి. లైక్ చేసి, సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి.

https://www.facebook.com/ManaTeluguKathaluDotCom

గమనిక : పాఠకులు తమ అభిప్రాయాలను మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి అఫీషియల్ వాట్స్ అప్ నెంబర్ :

63099 58851 కు పంపవచ్చును.