దక్షిణామూర్తి తత్వం
- Pratap Ch
- 5 days ago
- 2 min read
#Ch.Pratap, #దక్షిణామూర్తితత్వం, #DakshinamurthyThathvam, #TeluguDevotionalArticle

Dakshinamurthy Thathvam - New Telugu Article Written By Ch. Pratap
Published In manatelugukathalu.com On 23/06/2025
దక్షిణామూర్తి తత్వం - తెలుగు వ్యాసం
రచన: Ch. ప్రతాప్
దక్షిణామూర్తి గురుపరంపరను, ఆయన తత్త్వాన్ని తెలియజేసే ప్రసిద్ధ శ్లోకం ఈ కింది విధంగా వుంది:
సదాశివ సమారంభాం శంకరాచార్య మధ్యమాం।
అస్మదాచార్య పరియంతాం వందే గురుపరంపరాం॥
(అర్థం: సదాశివుడు నుండి ప్రారంభమై, శంకరాచార్యుల ద్వారా మధ్యలో కొనసాగి, మన గురువుల వరకు వచ్చిన గురుపరంపరను వందనాలు.)
వేదాంతంలో అత్యంత గంభీరమైన తత్త్వం – దక్షిణామూర్తి తత్త్వం. ఇది ఒక ఆధ్యాత్మిక ఆవిష్కరణ మాత్రమే కాదు; జీవన దిశను, ఉద్దేశ్యాన్ని, పరమార్థాన్ని తెలియజేసే జ్ఞాన ప్రవాహం. దక్షిణామూర్తి పరమశివుని ఒక అవతారమే కానీ, ఆయనను గూర్చి తెలుసుకునేందుకు మామూలు భక్తితో సరిపోదు. అవగాహనతో కూడిన ఉపాసన అవసరం.
దక్షిణామూర్తిని వటవృక్షం క్రింద మౌనంగా ఆసీనుడై, తన సన్నిధిలో ఉన్న శిష్యులైన ఋషులకు మాటలూ లేకుండా బోధిస్తున్న తత్త్వదృష్టిగా చిత్రీకరిస్తారు. ఇది ఏమాత్రం ఊహ కల్పితం కాదు. జ్ఞానానికి మూలమైన స్వయంభూతత్వం, నిర్వచనాతీతమైన తత్త్వం ఆయనలో వాస్తవంగా ఉంది. ఆయన బోధ మౌనంలోనే ఉంది – అది మాటలు కావు, అనుభవాల రూపంలో వెల్లివిరిసే అర్థాలు.
శ్రీ దక్షిణామూర్తి స్తోత్రంలో ఆదిశంకరులు ఈ జగత్తు అద్దంలో కనిపించే ప్రతిబింబంలాంటిది. మనం చూస్తున్న ప్రపంచం, దాని భిన్నత్వం అన్నీ మాయ కల్పన మాత్రమే. అసలైన స్వరూపం – ఆత్మ రూపంలో ఉన్న బ్రహ్మం మాత్రమే. దాన్ని గ్రహించగలిగినవాడే సత్యాన్ని తెలుసుకున్నవాడు. ఈ గ్రహణం కోసం, ఈ బోధ కోసం దక్షిణామూర్తిని గురువుగా పూజించడం జరుగుతుంది అని చెబుతారు.
దక్షిణామూర్తి ఉపదేశం మాటల ద్వారా కాదు, మౌనంగా, అనుభూతి ద్వారా జరుగుతుంది. ఇది గురు-శిష్య పరంపరలో అత్యున్నత స్థాయి. దక్షిణామూర్తి తత్త్వం యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం – అజ్ఞానాన్ని తొలగించడం, సత్య జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించడం. దక్షిణామూర్తి నుండి ప్రారంభమైన బ్రహ్మవిద్య పరంపర నారాయణుడు, బ్రహ్మా, వసిష్ఠుడు, శక్తి, పరాశరుడు, వ్యాసుడు, శుకుడు వంటి మహర్షుల ద్వారా ముందుకు సాగింది.జగత్తు మాయ, పరమార్థం బ్రహ్మం మాత్రమే అన్న బోధను దక్షిణామూర్తి ద్వారా శంకరాచార్యులు ప్రపంచానికి ప్రసాదించారు. భక్తి కన్నా, జ్ఞానాన్ని ప్రాముఖ్యతనిచ్చే తత్త్వం ఇది. నిజమైన ఉపాసన అంటే ఆత్మసాక్షాత్కారం దిశగా మారే మార్గం. దక్షిణామూర్తి తత్త్వాన్ని ప్రతిరోజూ మన జీవితంలో ఆచరించటం ద్వారా మనలోని మాయను తొలగించుకోవచ్చు.
దక్షిణామూర్తి తత్త్వం జీవన మార్గదర్శకంగా నిలుస్తుంది. ఇది మత సంబంధిత భక్తి మాత్రమే కాదు, ఆత్మ సంబంధిత అవగాహన. జ్ఞానమునే గురువు, జ్ఞానమే దైవం అన్న వేదాంతం యొక్క బీజస్వరూపం దక్షిణామూర్తిలోనే ఉంది. నిజమైన ఉపాసన అంటే, ఆత్మసాక్షాత్కారం దిశగా మారే మార్గం. అదే అద్వైత బోధ – అదే దక్షిణామూర్తి తత్త్వం.
***
Ch. ప్రతాప్ గారి ప్రొఫైల్ కొరకు, మనతెలుగుకథలు.కామ్ లో వారి ఇతర రచనల కొరకు
విజయదశమి 2025 కథల పోటీల వివరాల కోసం
కొసమెరుపు కథల పోటీల వివరాల కోసం
మాకు రచనలు పంపాలనుకుంటే మా వెబ్ సైట్ లో ఉన్న అప్లోడ్ లింక్ ద్వారా మీ రచనలను పంపవచ్చు.
లేదా story@manatelugukathalu.com కు text document/odt/docx రూపంలో మెయిల్ చెయ్యవచ్చు.
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి యూ ట్యూబ్ ఛానల్ ను ఈ క్రింది లింక్ ద్వారా చేరుకోవచ్చును.
దయ చేసి సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి ( పూర్తిగా ఉచితం ).
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి ఫేస్ బుక్ పేజీ చేరడానికి ఈ క్రింది లింక్ క్లిక్ చేయండి. లైక్ చేసి, సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి.
గమనిక : పాఠకులు తమ అభిప్రాయాలను మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి అఫీషియల్ వాట్స్ అప్ నెంబర్ : 63099 58851 కు పంపవచ్చును.
రచయిత పరిచయం:

నా పేరు Ch. ప్రతాప్. నేను వృత్తి రీత్యా ఒక ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలో సివిల్ ఇంజనీరుగా పని చేస్తున్నాను. ప్రస్తుత నివాసం ముంబయి. 1984 సంవత్సరం నుండే నా సాహిత్యాభిలాష మొదలయ్యింది. తెలుగు సాహిత్యం చదవడం అంటే ఎంతో ఇష్టం. అడపా దడపా వ్యాసాలు, కథలు రాస్తుంటాను.
留言