త్రిశంకుడు
- Pratap Ch
- Aug 21
- 2 min read
#ChPratap, #త్రిశంకుడు, #Trisankudu, #TeluguDevotionalStory
Trisankudu - New Telugu Story Written By Ch. Pratap
Published In manatelugukathalu.com On 21/08/2025
త్రిశంకుడు - తెలుగు కథ
రచన: Ch. ప్రతాప్
కథా పఠనం: మల్లవరపు సీతారాం కుమార్
భారతీయ పౌరాణిక గాథల్లో “త్రిశంకుడు” అనే పేరు వినగానే మనసుకు ఒక విచిత్రమైన దృశ్యం కంటబడుతుంది — ఆకాశంలో తలకిందులుగా వేలాడుతున్న ఒక రాజు. ఈ కథ వాల్మీకి రామాయణం మరియు అనేక పురాణాలలో ప్రస్తావించబడింది. త్రేతాయుగంలో ఇక్ష్వాకు వంశానికి చెందిన త్రిశంకుడు, అయోధ్య రాజ్యాన్ని పాలించిన మహారాజు. ఆయన అసలు పేరు త్రైవరుణుడు.
వశిష్ఠ మహర్షి శిష్యుడు అయిన ఈ రాజు, తన తండ్రి మహారాజు ప్రజాపతి హరిశ్చంద్రుని సంతానంగా జన్మించాడు. తల్లి పేరు మాలావతి. భార్య సత్యవ్రత లేదా శశివతి అని పురాణాలు చెబుతాయి. ఆయనకు అనేక సంతానం ఉండగా, ముఖ్యంగా హరితుడు అనే కుమారుడు తరువాతి కాలంలో ఇక్ష్వాకువంశ పాలకుడయ్యాడు.
త్రిశంకుడు తన జీవితంలో ఒక విభిన్నమైన ఆరాటం కలిగించాడు — తాను మానవ శరీరంతో సహా స్వర్గానికి చేరాలని ఆకాంక్షించాడు. ఇది మానవుని సాధ్య పరిమితులను మించి ఉన్న అసాధారణ కోరిక. తన గురువు వశిష్ఠ మహర్షిని సంప్రాప్తించి ప్రార్థించగా, వశిష్ఠుడు “దేవలోకం శరీరంతో చేరడం సాధ్యం కాదు” అని నిరాకరించాడు.
దాంతో ఆయన విరమించకుండా, వశిష్ఠుని పుత్రుల వద్దకు వెళ్లి అదే కోరికను వ్యక్తపరిచాడు. వారు కూడా తిరస్కరించడమే కాక, అతన్ని అవమానించారు. ఆగ్రహంతో త్రిశంకుడు వారిని శపించగా, వారు ప్రతిగా అతన్ని శపించి, అతని శరీరాన్ని అసహ్యరూపంలోకి మార్చేశారు. ఈ పరిస్థితిలో, వశిష్ఠునికి ప్రత్యర్థిగా ప్రసిద్ధుడైన విశ్వామిత్ర మహర్షిని ఆశ్రయించి, తన ఆశయాన్ని నెరవేర్చమని వేడుకున్నాడు.
విశ్వామిత్రుడు తన తపోబలంతో త్రిశంకుడిని స్వర్గానికి ఎక్కించడం ప్రారంభించాడు. కానీ దేవేంద్రుడు ఆ ప్రయత్నాన్ని అడ్డుకొని, మధ్యలోనే అతన్ని కిందకు తోసివేశాడు. అప్పుడు విశ్వామిత్రుడు కోపంతో “త్రిశంకుడా, నువ్వు ఇక్కడి నుంచే స్వర్గంలో నిలబడిపో” అని ఉక్తి చేస్తూ, తన శక్తితో కొత్త లోకాన్ని సృష్టించాడు. ఆ లోకం భూమి, స్వర్గాల మధ్యలో నిలిచిపోయింది. త్రిశంకుడు తలకిందులుగా అక్కడే నిలిచిపోయాడు.
ఈ కథలో మానవ అహంకారం, తపస్సు శక్తి, మధ్యస్థితి వంటి బోధనలు దాగి ఉన్నాయి. సహజమైన పరిమితులను అధిగమించి, అసాధ్యాన్ని పట్టుదలతో సాధించాలనుకోవడం కొన్నిసార్లు విఫలతకు దారితీస్తుంది. విశ్వామిత్రుని తపస్సు ఎంత మహత్తరమో ఈ కథ ద్వారా స్పష్టమవుతుంది. త్రిశంకుడు “ఇక్కడా కాదు, అక్కడా కాదు” అనే స్థితికి ప్రతీకగా నిలిచాడు.
నేటికీ సమాజంలో, రాజకీయాల్లో, వ్యక్తిగత జీవితంలోనూ నిర్ణయాత్మక స్థానం పొందలేక మధ్యలో ఇరుక్కుపోయిన వారిని “త్రిశంకు స్థితి” లో ఉన్నారని చెబుతారు. ఒక విధానాన్ని అమలు చేయాలా వద్దా అనే అనిశ్చితిలో ఉన్న పాలకులు, లేదా వ్యక్తిగత జీవితం–వృత్తి జీవితాల మధ్య సంతులనం సాధించలేకపోయే వారు — వీరిని ఈ పదంతో పోలుస్తారు.
అందువల్ల, త్రిశంకుడి కథ కేవలం పౌరాణిక గాథ కాదు. ఇది మనిషి ఆశలు, పరిమితులు, ప్రయత్నాలు, ఫలితాల గురించి లోతైన బోధనను అందిస్తుంది. అసాధ్యాన్ని సాధించాలనే తపన ఉన్నా, ధర్మబలం, సమయోచితత, వినయం అనేవి తప్పనిసరి. లేని పక్షంలో మనమూ త్రిశంకుడిలా మధ్యలో నిలిచిపోయే పరిస్థితిలో పడే ప్రమాదం ఉంటుంది
***
Ch. ప్రతాప్ గారి ప్రొఫైల్ కొరకు, మనతెలుగుకథలు.కామ్ లో వారి ఇతర రచనల కొరకు
విజయదశమి 2025 కథల పోటీల వివరాల కోసం
కొసమెరుపు కథల పోటీల వివరాల కోసం
మాకు రచనలు పంపాలనుకుంటే మా వెబ్ సైట్ లో ఉన్న అప్లోడ్ లింక్ ద్వారా మీ రచనలను పంపవచ్చు.
లేదా story@manatelugukathalu.com కు text document/odt/docx రూపంలో మెయిల్ చెయ్యవచ్చు.
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి యూ ట్యూబ్ ఛానల్ ను ఈ క్రింది లింక్ ద్వారా చేరుకోవచ్చును.
దయ చేసి సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి ( పూర్తిగా ఉచితం ).
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి ఫేస్ బుక్ పేజీ చేరడానికి ఈ క్రింది లింక్ క్లిక్ చేయండి. లైక్ చేసి, సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి.
గమనిక : పాఠకులు తమ అభిప్రాయాలను మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి అఫీషియల్ వాట్స్ అప్ నెంబర్ : 63099 58851 కు పంపవచ్చును.
రచయిత పరిచయం:
నా పేరు Ch. ప్రతాప్. నేను వృత్తి రీత్యా ఒక ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలో సివిల్ ఇంజనీరుగా పని చేస్తున్నాను. ప్రస్తుత నివాసం ముంబయి. 1984 సంవత్సరం నుండే నా సాహిత్యాభిలాష మొదలయ్యింది. తెలుగు సాహిత్యం చదవడం అంటే ఎంతో ఇష్టం. అడపా దడపా వ్యాసాలు, కథలు రాస్తుంటాను.
Comments