వ్యాస పౌర్ణమే గురు పౌర్ణమి
- Rayala Sreeramachandrakumar
- Jul 10
- 5 min read
#RCKumar, #శ్రీరామచంద్రకుమార్, #వ్యాసపౌర్ణమేగురుపౌర్ణమి, #ఆధ్యాత్మికత #TeluguDevotionalArticle
Vyasa Pourname guru Pournami - New Telugu Article Written By R C Kumar
Published In manatelugukathalu.com On 10/07/2025
వ్యాస పౌర్ణమే గురు పౌర్ణమి - తెలుగు వ్యాసం
రచన: ఆర్ సి కుమార్
ఆషాఢ పౌర్ణమి తిథి రోజున వచ్చే రోజైన గురు పౌర్ణమి పండుగకు ఒక ప్రత్యేకత ఉన్నది. ఇది గురువులకు కృతజ్ఞత తెలిపేందుకు జరుపుకునే పండుగ. ఎందుకంటే మన సనాతన ధర్మంలో తల్లి, తండ్రి తర్వాత స్థానం గురువుకే దక్కింది. సంస్కృతంలో ‘గు’ అనే శబ్దానికి చీకటి అని అర్థం. ‘రు’ అంటే తేజస్సు అని అర్థం. చీకటి నుండి వెలుగులోకి మనలను నడిపించే గురువుకి కృతజ్ఞతతో నమస్కరించే సందర్భం ఇది. ఆ రోజున గురుపూజోత్సవం జరిపి వారిని సన్మానించి వారి ఆశీర్వాదములు తీసుకోవడం ఆనవాయితి.
మన జీవితానికి మార్గనిర్దేశం చేసి, జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించినందుకు ప్రతిఫలంగా ఇలా చేస్తారు. అందుకే గురువును.. ‘గురు బ్రహ్మ.. గురు విష్ణు.. గురు దేవో మహేశ్వరః, గురు సాక్షాత్ పర బ్రహ్మ తస్మై శ్రీ గురవేనమః’ అని ప్రార్థిస్తారు.
కొందరు బుద్ధుడికి, మరికొందరు శిరిడి సాయికి గురు పూజలు జరిపితే జరపచ్చుగాక, కానీ ముఖ్యంగా ఈ రోజు వ్యాసమహాముని పుట్టిన రోజు కాబట్టి గురు పౌర్ణమికి ప్రాధాన్యత ఏర్పడింది. ఆయన జన్మదినాన్ని ఒక మహా పర్వదినంగా జరుపుకోవడం తరతరాలుగా కొనసాగుతోంది. వ్యాసుడు సప్తచిరంజీవులలో ఒకడు. గురువులకే గురువు, మహా గురువుగా పరిగణించబడే వేద వ్యాసుని ఆశీర్వాదం పొందడానికి గురు పూర్ణిమ రోజు శుభప్రదంగా భావిస్తారు.
వేద విజ్ఞానం, మహాభారతం, అష్టాదశ పురాణాల రూపంలో ఆయన ఆశీస్సులు మన అజ్ఞానపు చీకటిని తొలగించి జ్ఞాన వెలుగును తీసుకువస్తున్నాయి అనడంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు. మొదట్లో విస్తారమైన వేద జ్ఞానం మౌఖికంగా మాత్రమే అందుబాటులో ఉండేది కాబట్టి విష్ణువు వేదాల జ్ఞానాన్ని లిపి రూపంలోకి మార్చాలని అనుకొని ఆ పనిని వ్యాస మహర్షికి అప్పచెప్పారు. ఏకరూపమైన వేదాన్ని వ్యాస మహర్షి విభజించి 4 శాఖలుగా ఏర్పరిచాడు. అవే ఋగ్గ్వేద, యజుర్వేద, సామ, అధర్వణ వేదాలు.
మానవ కళ్యాణం కోసం పురాతన హిందూ గ్రంథాలను మనకు అందించడానికే వేద వ్యాసుడు విష్ణువు యొక్క అంశగా జన్మించాడు. మహాభారతం అనే ప్రసిద్ధ భారతీయ ఇతిహాసాన్ని వేద వ్యాసుడు గణేశుడిని వివరిస్తూ దానికి రచయితగా ఉండమని అభ్యర్థించాడు. ఒక షరతుతో గణేశుడు అలా చేయడానికి అంగీకరించాడు. అది ఏమిటంటే వేద వ్యాసుని కథనం నిరాటంకంగా విరామం లేకుండా ఉండాలి.
వ్యాసుడు ఆ షరతును అంగీకరించి, తాను చెప్పే శ్లోకాలను రాసే ముందు గణేశుడు కూడా వాటిని అర్థం చేసుకోవాలనే తన షరతును విధించాడు. ఆ విధంగా వేదవ్యాసుడు, గణేశుడి భాగస్వామ్యంతో మనకు మహాభారతం, 18 పురాణాలు మరియు ఉపనిషత్తులు బహుమతిగా వచ్చాయి.
తానే రచించిన మహాభారతంలో వేదవ్యాసుడు పాండవుల చరిత్రలో భాగస్వామిగా మారి ఒక ప్రధాన పాత్ర పోషించాడు. గురు పౌర్ణమి సందర్భంగా వ్యాసుడి పుట్టుపూర్వోత్తరాల గురించి, భారతంలో తన పాత్ర గురించి తెలుసుకునే ప్రయత్నం చేద్దాం.
వ్యాస మహర్షి జన్మ వృత్తాంతం:
-----------------------------------------------
వశిష్టుడి మనవడు పరాశర మహర్షి. పరాశర మహర్షికి పుత్రుడు వ్యాస మహర్షి. వేద వ్యాసుని తల్లి సత్యవతి గర్భం దాల్చి తక్షణమే వ్యాసుడికి సద్యోయౌవనుడిగా జన్మనిచ్చిందని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. దాశరాజుకు మత్స్యగంధి అనే పెంపుడు కూతురు ఉంది. బ్రహ్మ గారి శాపం వల్ల అద్రిక అనే అప్సరస యమునా నదిలో చేప రూపంలో తిరుగుతున్నప్పుడు, ఉపరిచరవసువు వీర్యంవల్ల మత్స్యగంధి అనే కూతురు పుట్టింది.
ఆమెను దాశరాజు కన్నబిడ్డలాగా పెంచుకొంటున్నాడు. చేప కడుపున పుట్టడం వలన మత్స్యగంధి శరీరమంతా చేప వాసనతో గుప్పుమనేది. అందువల్ల ఆమెకు మత్స్యగంధి అనే పేరు వచ్చింది. గంధి అంటే వాసన. ఆమె క్రమంగా పెరిగి పెద్దది అయ్యింది. తండ్రి ఆనతితో మత్స్యగంది తీరిక సమయాల్లో యమునానది మీద పడవ నడుపుతూ యాత్రికులకు సేవ చేస్తుండేది. ఇతర ఆలోచనలు లేకుండా మత్స్యగంధి ఆ పనిని ఎంతో శ్రద్దగా, భక్తిగా నిర్వహించేది.
ఒకరోజు వశిష్ఠమహర్షి మనుమడు, శక్తిపుత్రుడు, గొప్ప తపస్సంపన్నుడు అయిన పరాశరముని యమునా నదిని దాటటానికి రేవుకు వచ్చి మత్స్యగంధిని చూశాడు. ఆమె శరీర సౌందర్యం ఆ మహర్షి మనస్సును దోచుకొన్నది.
అతడు తన కోర్కెను ఏకాంతంగా ఆమెకు తెలియజెప్పాడు. మునిమాట కాదంటే శాపమిస్తాడనే భయంతో పరాశరునితో మెల్లగా మత్స్యగంధి ఇలా అన్నది. “మహర్షీ! నేను పెళ్లి కాని అమ్మాయిని. పైగా నేను చేప కడుపున పుట్టడం వల్ల నా శరీరం అంతా చేపల వాసన వస్తుంది. మీరు అడిగిన దానికి నేను ఒప్పుకుంటే తప్పు చేసినదాన్ని అవుతాను. తప్పు చేసి నేను మా నాన్న దగ్గరకు ఎలా వెళ్లగలను. కాబట్టి మీరు మీ తపశ్శక్తిని ఉపయోగించి నాకు ఇతరత్రా ఏ సమస్యా రాకుండా చేస్తే మీ కోరిక తీర్చడానికి సిద్ధమే” అని చెప్పింది.
పరాశరుడు ఆ మాటలు విని, సంతోషించాడు. ఋషులు అనుకుంటే ఏమైనా చేయగలరు. ఆమె కన్యాత్వానికి లోపం రాకుండా వరమిచ్చాడు. ఆమె శరీరంలోని చేపలకంపు పోయి ఒక యోజనదూరం వరకూ పరిమళించే సుగంధాన్ని సహజశరీర వాసనగా ప్రసాదించాడు. దానితో ఆమె 'గంధవతి'గా, 'యోజనగంధి'గా పేరు సంపాదించుకుంది.
ఆమెకు కేయురాలు, ఆభరణాలు అందించాడు మహర్షి, ఇరువురు పడవలో పయనించి నది మధ్యలో ఉన్న దీవికి చేరుకున్నారు. పట్టపగలు ఆరుబయట సంగమం ఎలా సాధ్యం? అని అనుమానించింది యోజనగంధి. వెంటనే పరాశరుడు నల్లని మబ్బులు సృష్టించి చిమ్మచీకటిగా మార్చి ఆమె అనురాగాన్ని ఆస్వాదించాడు.
ఆమెకు సద్యోగర్భంలో సూర్యతేజుడైన వ్యాసుడు ఉదయించాడు. పుట్టగానే సద్యోయౌవనుడైనాడు. సమస్తజ్ఞానం ఆయనకు స్వాధీనమైనది. పరాశరుడు మత్స్యగంధికి మరికొన్ని వరాలిచ్చి వెళ్లిపోయాడు. నల్లని యమునాద్వీపంలో పుట్టటం వలన కృష్ణుడు అనే పేరు వచ్చింది. కృష్ణుడు అంటే నల్లనివాడు. ద్వీపంలో జన్మించినవాడు కాబట్టి ద్వైపాయనుడు. ఆ విధంగా వ్యాసుడు కృష్ణద్వైపాయనుడు అయినాడు.
శివుడి వరంతో పుట్టగానే సహజంగా పొందిన కృష్ణాజినం, కాషాయాలు, కపిలజడలు, దండ,కమండలాలతో వ్యాసుడు తల్లికి నమస్కరించాడు. మీకు నా అవసరం ఎప్పుడు ఉంటే అప్పుడు నన్ను తలుచుకొండి ఆక్షణమే మీ ముందు ప్రత్యక్షమవుతా అని చెప్పి తపోవనానికి వెళ్లి ఘోరతపస్సు చేసి ఆత్మ సాక్షాత్కారాన్ని పొందాడు. బ్రహ్మ మరియు నారద మహర్షి వద్ద జ్ఞానాన్ని పొందిన వ్యాసుడు చిక్కుపడి ఉన్న వేదాలను విడదీసి లోకానికి అందించి వేదవ్యాసుడైనాడు.
భారతంలో వ్యాసుడి పాత్ర:
-----------------------------------
ఇంత క్రితం చెప్పుకున్న మత్స్యగంధి (యోజనగంధి) అసలు పేరు సత్యవతి. తర్వాత కాలంలో కౌరవ వంశ చరిత్రలో ఆవిడ ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది. వ్యాసుడు కూడా మహాభారత కావ్యాన్ని రచించడమే గాక అందులో తానూ ఒక పాత్రగా మారాడు. భారతకథలో పాత్రధారి అయినా, కర్తవ్యనిర్వహణ వరకే తన పాత్రను పోషిస్తూ అవసరమైన సందర్భంలో అవసరమైన వారికి కర్తవ్యబోధ చేస్తూ తనదారిన తాను వెళ్ళిపోతూ ఉంటాడు.
పరాశర మహర్షి వరప్రభావంతో సత్యవతి కన్యగానే కొనసాగుతున్న విషయం తెలిసిందే. కాబట్టి తరువాత కాలంలో సత్యవతీ శంతనుల వివాహం జరిగింది. సత్యవతీ శంతనుల వివాహానికి ముందు దాశరాజు విధించిన షరతుల కారణంగా గంగా, శంతనుల తనయుడైన భీష్ముడు ఆమరణాంతం బ్రహ్మచర్య వ్రతం అవలంబిస్తానని భీషణ ప్రతిజ్ఞ చేస్తాడు. శంతనుని మరణం తరువాత వారి కుమారులైన చిత్రాంగధుడు బలగర్వంతో గంధర్వుడితో పోరాడి అతని చేతిలో మరణిస్తాడు. విచిత్రవీరుడు కూడా సుఖాల మోజులో పడి అకాల మరణానికి గురవుతాడు.
ఆ విధంగా భరతవంశ వారసులు మరణించిన సమయంలో సత్యవతి భరతవంశాన్ని కాపాడడం కోసం తన పుత్రుడైన వ్యాసుడిని ధ్యానించి పిలిపించుకుంది. భరతవంశాన్ని నిలబెట్టే కార్యాన్ని వ్యాసుడికి అప్పజెప్పింది. తల్లి ఆజ్ఞానుసారం వ్యాసుడు అంబికకు దృతరాష్ట్రుని, అంబాలికకు పాండురాజుని, దాసికు విదురుని ప్రసాదించడంతో వారి ద్వారా కురు పాండవుల జన్మ కారకుడైనాడు.
ఆ తరువాత వ్యాసుడు గాంధారి గర్భస్రావం సమయంలో తిరిగి తన పాత్రను పోషిస్తూ ఆవిడ మృత పిండాలను నూట ఒక్క నేతికుండలలో పెట్టి వాటిని ఎలా కాపాడాలో వివరించి కౌరవుల జన్మకు నాంది పలుకుతాడు. పాండవులపై దుర్యోధనుడి ఆగడాలు, దుష్ట ప్రయోగాలు మొదలవ్వగానే కురువంశంలో కలగబోయే దుష్పరిణామాలను తల్లి అయిన సత్యవతికి సూచించి, తపోవనానికి వెళ్ళి ప్రశాంత జీవితం గడపమని చెప్పి వెళ్ళిపోతాడు.
అంధుడైన తన భర్త పట్ల గాంధారి భక్తికి మెచ్చిన వేద వ్యాసుడు వంద మంది కుమారులు పుట్టే విధంగా వరం ఇచ్చాడు. గాంధారి గర్భవతి అవుతుంది కాని రెండు సంవత్సరాలు అయినా కాని ప్రసవం కాదు. ధృతరాష్ట్రుడి తమ్ముడు పాండురాజు భార్య కుంతిదేవి పాండవులలో పెద్దవాడికి జన్మనిచ్చిందని విన్న గాంధారి, నిరాశ నిస్సహాయతతో తన కడుపు మీద గట్టిగా కొట్టుకుంటుంది. ఫలితంగా బూడిదరంగులో ఒక ముద్ద పుడుతుంది. వేదవ్యాసుడు దీనిని నూట ఒక్క భాగాలుగా విభజించి, మట్టికుండలలో నిల్వచేసి మరో 2 సంవత్సరాలు దాచిపెడతాడు.
అలా వారిలో మొదట దుర్యోధనుడు జన్మించగా, తరువాత తొంభై తొమ్మిది మంది సోదరులు, ఒక సోదరి దుశ్శల జన్మిస్తుంది. మొదటి కుమారుడు దుర్యోధనుని పుట్టినప్పుడు భయంకరమైన శకునాలు సంభవించడం చూసిన సత్యవతి, వ్యాసుడు, భీష్ముడు, విదురుడు మొదలగువారు పిల్లవాడు తమ రాజ్యానికి పెను విధ్వంసం కలిగించవచ్చని ముందే గ్రహించి, ఆ పిల్లవాణ్ణి గంగానదిలో పడేయడమో లేదా చంపడమో చేయాలని ధృతరాష్ట్ర దంపతులకు సలహా ఇచ్చారు. కాని వారు దానిని తిరస్కరించారు. అదే కురువంశం నాశనానికి దారి తీసింది.
***
ఆర్ సి కుమార్ గారి ప్రొఫైల్ కొరకు, మనతెలుగుకథలు.కామ్ లో వారి ఇతర రచనల కొరకు
ఉగాది 2025 కథల పోటీల వివరాల కోసం
మేము నిర్వహించే వివిధ పోటీలలో రచయితలకు బహుమతులు అందించడంలో భాగస్వాములు కావాలనుకునే వారు వివరాల కోసం story@manatelugukathalu.com కి మెయిల్ చెయ్యండి.
మాకు రచనలు పంపాలనుకుంటే మా వెబ్ సైట్ లో ఉన్న అప్లోడ్ లింక్ ద్వారా మీ రచనలను పంపవచ్చు.
లేదా story@manatelugukathalu.com కు text document/odt/docx/docs రూపంలో మెయిల్ చెయ్యవచ్చు.
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి యూ ట్యూబ్ ఛానల్ ను ఈ క్రింది లింక్ ద్వారా చేరుకోవచ్చును.
దయ చేసి సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి ( పూర్తిగా ఉచితం ).
మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి ఫేస్ బుక్ పేజీ చేరడానికి ఈ క్రింది లింక్ క్లిక్ చేయండి. లైక్ చేసి, సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి.
గమనిక : పాఠకులు తమ అభిప్రాయాలను మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి అఫీషియల్ వాట్స్ అప్ నెంబర్ : 63099 58851 కు పంపవచ్చును.
రచయిత పరిచయం:
నమస్తే
ఆర్.సి. కుమార్ ఆంధ్రప్రదేశ్ స్టేట్ ఫైనాన్స్ కార్పొరేషన్ లో వివిధ హోదాల్లో అత్యుత్తమ సేవలు అందించి అనేక అవార్డులు రివార్డులు పొందారు. అసిస్టెంట్ జనరల్ మేనేజర్ గా పదవీ విరమణ చేసిన పిదప సంస్థకు చెందిన పూర్వ ఉద్యోగులతో వెటరన్స్ గిల్డ్ అనే సంస్థను స్థాపించి అనేక సామాజిక, సాంస్కృతిక, సంక్షేమ కార్యక్రమాలకు పునాది వేశారు.
పదవి విరమణ తర్వాత గత పది సంవత్సరాలుగా వివిధ హోదాల్లో తన ప్రవృత్తికి ఊతమిచ్చే సామాజిక సేవా కార్యకలాపాలు కొనసాగిస్తూనే ఉన్నారు. అమీర్ పేట, సనత్ నగర్ ప్రాంతాలలో గల కాలనీల సంక్షేమ సంఘాలతో కూడిన సమాఖ్యను 'ఫ్రాబ్స్' (FRABSS, ఫెడరేషన్ అఫ్ రెసిడెంట్స్ అసోసియేషన్స్ ఆఫ్ బల్కంపేట్, సంజీవరెడ్డి నగర్, సనత్ నగర్) అనే పేరుతో ఏర్పాటు చేసి అచిరకాలంలోనే స్థానికంగా దానినొక ప్రఖ్యాత సంస్థగా తీర్చిదిద్దారు. సుమారు ఐదు సంవత్సరాల పాటు ఆ సంస్థ తరఫున అధ్యక్ష హోదాలో అనేక కార్యక్రమాలు చేపట్టి ప్రముఖ సామాజిక వేత్తగా పేరు ప్రఖ్యాతలు తెచ్చుకున్నారు.
రాయల సేవా సమితి అనే మరొక స్వచ్ఛంద సంస్థను స్థాపించి పర్యావరణ పరిరక్షణ, ప్లాస్టిక్ రహిత సమాజం పై అవగాహన కార్యక్రమాలు కొనసాగిస్తూ, బీద సాదలకు అన్నదానాలు, ప్రభుత్వ పాఠశాల విద్యార్థులకు పుస్తకాలు, స్కాలర్షిప్ లు అందించడం, మొక్కలు నాటించడం వంటి సేవా కార్యక్రమాలు ప్రతి నెలా చేస్తుంటారు. బస్తీలు, కాలనీల లో సమాజ సేవా కార్యక్రమాలతో పాటు పర్యావరణ పరిరక్షణ, కాలుష్య నివారణ, జల సంరక్షణ వంటి అనేక సామాజిక అంశాలపై ప్రజల్లో అవగాహన తెచ్చే విధంగా పాటుపడ్డారు. స్థానిక ఎమ్మెల్యే, మాజీ మంత్రివర్యులు శ్రీ తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్ గారు వీరి సేవలను కొనియాడుతూ ప్రశంసా పత్రాన్ని సైతం అందజేశారు.
కథలు కవితలు రాయడం వారికి ఇష్టమైన హాబీ. స్వతంత్ర పాత్రికేయుడిగా వీరి రచనలు తరచుగా మాస పత్రికలు, దినసరి వార్తా పత్రికల్లోని ఎడిటోరియల్ పేజీల్లో ప్రచురింపబడుతుంటాయి. వక్తగా, వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరిస్తూ అనేక కార్యక్రమాల నిర్వహణ బాధ్యతను కొనసాగించడమే కాక ఆధ్యాత్మిక ఉపన్యాసాలు, సత్సంగ కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తూ ఉంటారు.
వందనం, ఆర్ సి కుమార్
(కలం పేరు - రాకుమార్, పూర్తి పేరు - ఆర్. శ్రీరామచంద్రకుమార్)
సామాజికవేత్త
Comments