top of page

పరీక్షిత్తు

#Pareekshitthu, #పరీక్షిత్తు, #ChPratap, #TeluguEpicStories, #తెలుగుఇతిహాసకథలు

ree

Pareekshitthu - New Telugu Story Written By Ch. Pratap  

Published In manatelugukathalu.com On 18/10/2025

పరీక్షిత్తు - తెలుగు కథ

రచన: Ch. ప్రతాప్ 


కురుక్షేత్ర మహాసంగ్రామం ముగిసిన తర్వాత, పాండవ వంశాన్ని నిర్మూలించాలనే ప్రతీకారంతో అశ్వత్థామ “బ్రహ్మశిరోనామకాస్త్రం” అనే అత్యంత శక్తిమంతమైన ఆయుధాన్ని ప్రయోగించాడు. ఆ అస్త్రం నేరుగా అభిమన్యుడి గర్భవతైన భార్య ఉత్తర గర్భంలోని శిశువును లక్ష్యంగా చేసుకుంది. ఆ శిశువు మరణించే క్షణంలో, భయభ్రాంతురాలైన ఉత్తర శ్రీకృష్ణుని శరణు కోరింది.


కరుణామయుడైన భగవాన్ శ్రీకృష్ణుడు వెంటనే తన సుదర్శన చక్రాన్ని రక్షణగా పంపి, ఆ బ్రహ్మాస్త్రాన్ని అడ్డుకున్నాడు. దాంతో తల్లీబిడ్డలు సురక్షితంగా బయటపడ్డారు. కృష్ణుని దివ్య కటాక్షం వలన గర్భంలో నిలిచిన ప్రాణంతో, ఆ శిశువు అద్భుతమైన తేజస్సుతో జన్మించాడు.


పాండవులు ఆ దివ్య శిశువుకు “విష్ణురాతుడు” – అంటే “విష్ణువుచే రక్షించబడినవాడు” – అని పేరు పెట్టారు. బాల్యంలోనే ఆ శిశువు తాను గర్భంలో చూసిన దైవ స్వరూపాన్ని గుర్తు చేసుకుంటూ, ఆ దైవం ఈ జగత్తు అంతటా వ్యాపించి ఉన్నాడా అని నిరంతరం పరిశీలన చేసేవాడు. అతని ఈ పరిశీలనా స్వభావం కారణంగానే ఆయనకు “పరీక్షిత్తు” అనే పేరు స్థిరపడింది.


యుద్ధం ముగిశాక పాండవులు స్వర్గారోహణకు సిద్ధమయ్యారు. అప్పుడు ధర్మపుత్రుడు యుధిష్ఠిరుడు రాజ్యాన్ని పరీక్షిత్తుకు అప్పగించాడు. చిన్న వయసులోనే పరీక్షిత్తు న్యాయపాలనలో ఆదర్శుడై నిలిచాడు. ప్రజల సుఖసంతోషాలను తన సొంత ధర్మంగా భావించి పాలించాడు.


శ్రీమద్భాగవతంలో పరీక్షిత్తు చరిత్రకు ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. కలియుగం ఆరంభంలో ధర్మరూపమైన ఎద్దును, గోమాతను ఒక దుష్టుడు బాధించగా, వారిని రక్షించిన ఘట్టం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఆ సమయంలో పరీక్షిత్తు చేసిన ఈ ప్రకటన ఆయన న్యాయనిష్ఠకు ప్రతీకగా నిలిచింది:


“మయి ధర్మోధృతం వేత్తి, మాం ధర్మో ధారయిష్యతి” దీని అర్థం ఏమిటంటే “నేను ధర్మాన్ని రక్షిస్తే, ఆ ధర్మమే నన్ను కాపాడుతుంది.”


ఒకానొక సందర్భంలో, దాహంతో బాధపడుతున్న పరీక్షిత్తు, తపస్సులో నిమగ్నమైన శమీక మహర్షిని పరీక్షించాలనే ఉద్దేశంతో ఒక పాము మృతదేహాన్ని అతని మెడలో ఉంచాడు. ఈ అవమానం గురించి వినిన మహర్షి కుమారుడు శృంగి, కోపంతో పరీక్షిత్తును శపించాడు: తక్షక అనే మహాసర్పం కాటు వల్ల ఏడు రోజుల్లో మరణించుగాక!


తన తప్పును గ్రహించిన పరీక్షిత్తు, వెంటనే రాజ్యాన్ని విడిచిపెట్టి గంగా తీరం వద్ద ప్రాయోపవేశం (ఉపవాసం) చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అక్కడ ఆయన శ్రీశుక మహర్షిని ఆశ్రయించాడు. ఆ ఏడు రోజుల్లో శుక మహర్షి పరీక్షిత్తుకు భాగవత మహాపురాణాన్ని బోధించాడు. దానితో పరీక్షిత్తు జీవనార్థం, భక్తి, మోక్ష రహస్యాన్ని తెలుసుకుని, మరణానికి సిద్ధమయ్యాడు.


భాగవతంలో (2.3.17) శుక మహర్షి చెప్పినట్టు:


“ఏతావత్కీమహాతాపా న నారాయణపరాయణాః” అంతే అర్థం: “నారాయణుడిని సర్వస్వంగా నమ్మిన భక్తులకు మరణమంటే భయమే లేదు; అది వారికి విముక్తికి ద్వారం లాంటిది.”


పరీక్షిత్తు మహారాజు తన జీవితం ద్వారా నిరూపించింది ఇదే — మరణం కూడా భక్తుడికి మోక్షానికి మార్గమే. ఆయన చరిత్ర మనకు నేర్పేది — తప్పులు చేసినా, భక్తితో, నిజమైన పశ్చాత్తాపంతో మనసును శుద్ధి చేసుకుంటే దైవానుగ్రహం పొందవచ్చని. పరీక్షిత్తు మహారాజు పేరు ధర్మానికి, భక్తికి, జ్ఞానానికి చిరస్మరణీయమైన చిహ్నం.


పరీక్షిత్తు మహారాజు గురించి పోతన భాగవతంలోని ముఖ్యమైన రెండు పద్యాలు ఈ విధంగా వున్నాయి


1. పరీక్షిత్తు తల్లి ఉత్తర గర్భంలో ఉండగా, అశ్వత్థామ ప్రయోగించిన బ్రహ్మాస్త్రం నుండి శ్రీకృష్ణుడు రక్షించిన సందర్భాన్ని ఈ పద్యం వివరిస్తుంది:


చ||


"అప్పు డభీమన్యుఁ గనిన యతివ గభీరుని వీడుమా నిక ష్ఠుప్పడి యాత్మ గర్భమునఁ దోచిన పీడ యెఱింగి వేఁడగా దప్పక భీమ సేవకుఁడు తద్గత దోషము వాపె భక్తిమై యెప్పటియట్ల యున్నతమ హేంద్రుఁడ కృష్ణుఁడు మేలు రక్షకున్."


భావం: ఆ సమయంలో అభిమన్యుడి భార్య (ఉత్తర) తన గర్భంలో కలిగిన పీడను గుర్తించి శ్రీకృష్ణుని వేడుకుంది. అప్పుడు కరుణాసముద్రుడైన శ్రీకృష్ణుడు తప్పక, భక్తితో సేవించిన ఆమె గర్భంలోని దోషమును తొలగించి, ఆ శిశువును యథావిధిగా కాపాడాడు. లోకాలను పాలించే దేవుడైన కృష్ణుడే ఉత్తమ రక్షకుడు.


2. పరీక్షిత్తుకు ఆ పేరు ఎందుకు వచ్చిందో వివరించే ఘట్టానికి సంబంధించిన మరో పద్యం:


క॥


"విష్ణు కృపారక్షితఁడగు నిష్ఠను మనుచుండెఁ గాన నితనికి నృష్టుండై యీతఁడు నా విష్ణు కటాక్షుం డగుట సవిత్రంబనుచున్."


భావం: శ్రీమహావిష్ణువు కృపతో రక్షింపబడినవాడు కాబట్టి (విష్ణురాతుడు), ఆ నిష్ఠతోనే ఇతడు మనుగడ సాగిస్తాడు. అట్టి విష్ణువు యొక్క కటాక్షము వలన ఇతనికి (గర్భంలో కనిపించిన రూపం) శుభం కలుగుతుందని భావించి, ‘పరీక్షిత్తు’ అనే పేరుతోనే లోకంలో ప్రసిద్ధి చెందాడు. ఇతడు తన గర్భంలో చూసిన ఆ దివ్య స్వరూపం కోసం ప్రపంచాన్ని నిరంతరం పరీక్షించాడు కాబట్టే ఆ పేరు వచ్చిందని ఈ శ్లోక తాత్పర్యం. 


***

Ch. ప్రతాప్ గారి ప్రొఫైల్ కొరకు, మనతెలుగుకథలు.కామ్ లో వారి ఇతర రచనల కొరకు

ఉగాది 2026 కథల పోటీల వివరాల కోసం

కొసమెరుపు కథల పోటీల వివరాల కోసం


మాకు రచనలు పంపాలనుకుంటే మా వెబ్ సైట్ లో ఉన్న అప్లోడ్ లింక్ ద్వారా మీ రచనలను పంపవచ్చు.


లేదా story@manatelugukathalu.com కు text document/odt/docx రూపంలో మెయిల్ చెయ్యవచ్చు.

 

మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి యూ ట్యూబ్ ఛానల్ ను ఈ క్రింది లింక్ ద్వారా చేరుకోవచ్చును.

దయ చేసి సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి ( పూర్తిగా ఉచితం ).


మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి ఫేస్ బుక్ పేజీ చేరడానికి ఈ క్రింది లింక్ క్లిక్ చేయండి. లైక్ చేసి, సబ్స్క్రయిబ్ చెయ్యండి.



గమనిక : పాఠకులు తమ అభిప్రాయాలను మనతెలుగుకథలు.కామ్ వారి అఫీషియల్ వాట్స్ అప్ నెంబర్ : 63099 58851 కు పంపవచ్చును.


రచయిత పరిచయం: https://www.manatelugukathalu.com/profile/pratap

ree

నేను Ch. ప్రతాప్. వృత్తిరీత్యా ఒక ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలో సివిల్ ఇంజనీర్‌గా ముంబయిలో పని చేస్తున్నాను. అయితే నా నిజమైన ఆసక్తి, ప్రాణం సాహిత్యానికే అంకితం..


తెలుగు పుస్తకాల సుగంధం నా జీవనంలో 1984 నుంచే పరిమళించింది. అప్పటి నుంచి పఠనం నా దినచర్యలో భాగమై, రచన నా అంతరంగపు స్వరం అయ్యింది. ఆధ్యాత్మికత, మానవ సంబంధాల లోతులు, సామాజిక ధృక్పథం, ప్రజాసేవ పట్ల నాలో కలిగిన మమకారం నా ప్రతి రచనలో ప్రతిఫలిస్తుంది.


ఇప్పటివరకు నేను రాసిన రెండు వందలకుపైగా కథలు, ఐదు నవలలు, రెండు వేల వ్యాసాలు పలు దిన, వార, మాస పత్రికలలో, డిజిటల్ వేదికలలో వెలువడి పాఠకులను చేరాయి. ప్రతి రచన నా అనుభవాలకు, ఆలోచనలకు ప్రతిబింబమే కాక, పాఠకునితో ఒక సంభాషణ.


నాకు సాహిత్యం హాబీ కాదు, అది నా జీవితయానం. కొత్త ఆలోచనలను అన్వేషిస్తూ, తెలుగు సాహిత్య సముద్రంలో నిరంతరం మునిగిపోతూ ఉండటం నా ఆనందం. రచన ద్వారా సమాజానికి ఉపయోగపడే మార్గాలను వెతికే ప్రయత్నం నాకెప్పుడూ ఆగదు. 




Comments


bottom of page